وای از کلمات قصار!

وای از کلمات قصار!

علیزاده طوسی

بی بی سی - جمعه 19 ژوئيه 2013 - 28 تیر 1392

سلام. اینجا، توی انگلیس، کمتر خانه ای پیدا می شود که یک جلد «کتاب مقدّس»، یک جلد «کلیات آثار ویلیام شکسپیر»، یک جلد «رباعیات عمر خیام» و یک جلد «گنجینۀ کلمات قصار" معروف نداشته باشد. آن سه تای اوّل را کاریشان نمی شود کرد، امّا وای از این آخری! وای و صد وای از کلمات قصار!

ملّتی هستیم که بیشتر از هزار سال شعر و حکمت و تصوّف و عرفانِ «مکتوب» داریم، وکلمات قصاری را که از این گنجینۀ بزرگ،نسل به نسل آویزۀ گوش همدیگر کرده ایم، هرگز به ما مجال نداده است که هوشمان از گوشمان بپرسد: «چشم داشته ای نگاه بکنی، ببینی اینی که آویزه کرده ای، جواهر است یا یگ سنگ رنگی عقل کُشِ خطرناک؟»

بگذریم. در اصل من نمی خواستم دربارۀ «کلمات قصار» برایتان «روضۀ وای وای!» بخوانم. یادتان هست، چند وقت پیش توی اخبار گفتند یک «شورشی» در سوریه سینۀ یک سرباز را شکافت و قلبش را کشید بیرون و یک تکّه از آن را خورد؟...

می خواهید چی فکر بکنم؟ می توانم بگویم: «خوب، آدمیزادند! جنگ و کشتار که مال حیوانها نیست! انقلاب و شورش و کودتا که مال حیوانها نیست! خیانت و وطن فروشی و همنوع کشی که مال حیوانها نیست! عوامفریبی و انتخابات و تقلّب و زندان و شکنجه و مخالف کشی که مال حیوانها نیست!»

گفته اند که آویزۀ گوش بار هوش را سنگین می‌کند.

می گویید: «تو را خدا بس است! همۀ اینها و صد برابر و هزار برابراینها را می دانیم و می دانیم که همه اش کار آدمیزادِ همه فن حریف است، مال حیوانها نیست!»

خوب، من هم همین را می خواهم بگویم... شما فقط حساب کنید در این سه، چهار دهۀ اخیر در سرتاسر دنیا از لحاظ کشت و کشتار، و دزدیهای میلیارد میلیاری، و تجاوزهای جنسیِ حیف از لعنت ودشنام، و قحطهای مرگ آورِ ناشی از سیاستهای پلیدِ اقتصادی، و دیگر چی بگویم که نشنیده باشید و متأسّفانه فراموش نکرده باشید... چه غوغای نکبت بار و تهوّع انگیزی راه افتاده است و دنیای ما را گرفته است!

اینجاست که «کلمات قصار» به من کمک می کند تا بگویم: «بله، هیچکدام از این جنایتها و پلیدیها کار حیوان آدمیزاد شده نیست، کار حیوان حیوان مانده نیست، کار دیو هم نیست. کار حیوانِ آدمیزاد شدۀ انسان نشدۀ دوباره حیوان شده است".