بررسي واژه "عظيم" در
قرآن كريم
1- صفتي
براي اسم ذات: واژه "عظيم" در همه آيات تنها براي خداوند به
كاررفته مانند: ربك العظيم - الله العظيم - علي‌العظيم – عرش‌العظيم – قرآن‌العظيم
تنها در يك آيه كه آن هم براي مثال
است واژه عظيم براي اسم ذات غير خدا به‌كاررفته‌است: كالطودالعظيم(تپه يا
كوه بسياربزرگ)
دردو آيه نيز به كنايه
واژه عظيم براي اسم ذات به كار رفته مانند: ولها عرش عظيم(منظور تخت بلقيس
ملكه سبا) و ذبح عظيم(قرباني براي اسماعيل نبي) است.
2- صفتي براي اسم معني: فوز‌العظيم
و فضل‌العظيم(براي خدا) خزي‌العظيم(آتش جهنم) كرب‌العظيم(بلاي بزرگ) حنث‌العظيم(گناه
بزرگ) نبأالعظيم
حتي در دعاها چنين آمده است مانند:
بسمك‌العظيم‌الاعظم- يا علي يا عظيم- انت‌الرب‌العظيم.
بنابراين قرآن كريم هيچگاه اين واژه را براي كسي به كار
نبرده و به تبعيت از قرآن جايز نيست آن را براي انسان به كار ببريم هرچند آن
انسان پيامبر او باشد. بدين ترتيب واژه "پيامبر اعظم" ناشايست است. زيرا
لازمه آن وجود پيامبراني "عظيم" است كه پيامبر اكرم اسلام
"اعظم" آنها باشد و چنين چيزي غيرممكن است. زيرا خداوند و نام او و عرش
او و قرآن او و ... اوعظيم اند و بس و از عظمت خود به كسي چيزي نبخشيده‌است كه در
اين صورت ديگر عظمت خاص او نمي‌شد و براي او نيز معني نداشت.
از سوي ديگر پيامبر ما همواره و
بويژه در متون اسلامي با صفت "اكرم" شهرت يافته‌اند زيرا ديگر پيامبران
كريم‌اند و ايشان "اكرم" آنهاست. اصولا عظمت براي ماسوي‌الله بي معناست
ولي كرامت شايسته انسانهاست. حتي دانشمندان اسلامي براي رسول اكرم
"پيامبرعطيم‌الشان" را به كاربرده‌اند. يعني منزلت و شان ايشان عظيم است
و نه خود ايشان.
اكنون در و ديوار شهرها پرشده‌است
از اين واژه مركب. مثلا: بانك سپه شعبه پيامبر اعظم. بر ديوارهاي واگون‌هاي مترو
هرجا نقل قولي از پيامبر عظيم‌الشان است پيامبر اعظم آمده‌است. كتاب‌هايي كه در باره
پيامبر اكرم(ص) بوده اكنون با نام پيامبر اعظم منتشر شده‌اند. بايد از آناني كه
اين واژه را چند سالي است به كار مي‌برند پرسيد:
-
آيا اين واژه مركب را با تحقيق به
كار برده‌اند و يا با تبليغ.
-
اگر تمام كتاب‌هاي شيعه و سني را
بررسي كنند آيا اين واژه را در آنها خواهنديافت؟
-
آيا مي‌توانند ثابت كنند كه اين
واژه براي انسان‌ها معنايي هم دارد؟
در تاريخ جهان نيز به شخصيتي تاريخي كه اثرهاي زيادي از خود
برجاي گذارده است نمي‌گويند عظيم بلكه مي‌گويند كبير. همچون: پيتر كبير كاترين
كبير زيرا همان گونه كه آمد واژه عظيم خاص خداوند است و اين موضوع را همه تاريخ
نگاران نيزمي‌دانسته‌اند كه براي آنان واژه كبير را به كار برده اند و نه عظيم
را.
No comments:
Post a Comment