وصف مردمان و روزگاران

وصف مردمان و روزگاران از  زبان مولا علی(ع(

ای مردم در روزگاری کینه توز و  پر از ناسپاسی و کفران نعمتها،

صبح کرده ایم،که نیکوکار بدکار به شمار آید

و ستمگر بر تجاوز و سرکشی خود می افزاید.

نه از آنچه می دانیم بهره می گیریم

و نه از آنچه نمی دانیم، می پرسیم

و نه از حادثه مهمی تا بر ما فرود آید، میترسیم.

در این روزگاران مردم چهار گروهند:

1- گروه اول، اگر دست به فساد نمی زنند، برای این است

که، روحشان ناتوان، شمشیرشان کند و امکانات مالی در اختیار ندارند

2- گروه دیگر، آنکه شمشیر کشیده ، شر و فسادشان را آشکار

کرده اند، لشکر های پیاده و سواره خود را گرد آورده و خود آماده

کشتار دیگرانند. دین را برای به دست آوردن مال دنیا تباه کرده اند،

که یا رئیس و فرمانده گروهی شوند، یا به منبری فرو رفته

و خطبه بخوانند. چه بد تجارتی که دنیا را بهای جان خود بدانی،

و به آنچه در دست خداست معاوضه نمائی

3-  گروهی دیگر، با اعمال آخرت، دنیا را طلب می کنند و با اعمال

دنیا در پی کسب مقامهای معنوی آخرت نیستند، خود را کوچک

و متواضع نشان می دهند. گامها را ریاکارانه و کوتاه بر می دارند،

دامن خود را جمع کرده، خود را همانند مومنان واقعی می آرایند

و پوشش الهی را وسیله نفاق و دورویی و دنیا طلبی خود

قرار می دهند.

4- و گروهی دیگر با پستی و ذلت و فقدان امکانات،

از دست آوردن قدرت محروم مانده اند که خود را به زیور قناعت آراسته،

لباس زاهدان پوشیده اند. اینان هرگز، در هیچ زمانی از شب و روز،

از زاهدان راستین نبوده اند.

و در این میان گروه اندکی مانده اند، که یاد قیامت چشمهایشان را

بر همه چیز فرو بسته، و ترس رستاخیز، اشکهایشان را جاری ساخته،

برخی از آنها از جامعه رانده شده، و تنها زندگی می کنند

و برخی دیگر ترسان و سرکوب شده و یا لب فرو بسته و سکوت

اختیار کرده اند. بعضی مخلصانه همچنان مردم را به سوی خدا

دعوت می کنند، و برخی دیگر گریان و دردناکند که تقیه

و خویشتن داری آنها را از چشم مردم انداخته است،

و ناتوانی وجودشان را فرا گرفته گویا در دریای نمک فرو رفته اند،

دهن هایشان بسته، قلبهایشان مجروح است، آنقدر نصیحت

کرده اند که خسته شده اند، از بس که سرکوب شده اند

ناتوانند و چندان که کشته داده اند، انگشت شمارند.

ای مردم باید دنیای حرام در چشمانتان از پر کاه خشکیده

و تفاله های قیچی شده دام داران، بی ارزشتر باشد،

از پیشینیان خود پند گیرید پیش از آنکه آیندگان از شما پند گیرند،

این دنیای فاسد و نکوهش شده را رها کنید،

زیرا مشتاقان شیفته تر از شما را رها کرد.

قسمتی از خطبه 32 نهج البلاغه