مشارکت و سهم پذیری به جای خشونت در فضای مجازی
در راستای ترویج فرهنگ
آزادی بیان و دموکراسی در فضای مجازی ما مردم ایران بیاموزیم که فیس بوک
هر فرد جزئی از حریم خصوصی اوست. هیچ مطلبی در یک پیج خصوصی نمیتواند دلیل
کافی برای حمله کردن به آن فرد و یا حتی مطلب باشد. به ویژه این که فرد
از روی اعتماد به دیگران قسمت کامنت‌ها را به روی عموم باز گذاشته باشد.
فیس بوک یک فضای آزاد و برابر است، و هر کدام از ما یک صفحه دارد و نمیتواند تحت هیچ شرایطی و به هیچ بهانه‌ای به فردی حمله کند، حالا یا با الفاظ زشت که بیشتر معرف خود فرد است و یا چه با ظاهر مودبانه اما در باطن طلبکارانه! حتی چند بار شخصاً به برخی از دوستان که یک پست را در یک پیج خصوصی مورد تهاجم قرار داده‌اند پیش نهاد کرده‌ام که اگر شما نظر بهتری داری، پس چرا خودت دست به کار نمی‌شوی و در پیج شخصی خودت نمی‌نویسی! گاهی برخی چنین توجیه می‌کنند که من مودبانه نظرم را گفتم، حال باید پرسید که نویسنده بخت برگشته آیا باید پاسخ ۲۰۰ نفر را که هر کدام از آنها ادعا میکند مودبانه انتقاد کرده بدهد؟ کی ما مردم ایران به جای توقع داشتن از یک فرد، یاد خواهیم گرفت که قسمتی از مسئولیت را بر عهده بگیریم و جنبه‌های دیگر مساله را آن هم با مسئولیت پذیری شخصی باز کنیم؟ هیچ فردی و حتی گروهی قادر به بررسی یک مطلب از همه زوایا نخواهد بود.
در دنیای مدرن وقتی که کتابی به نقد گذاشته می شود از خود فرد هم برای دفاع دعوت می شود، حال چگونه بعضی از دوستان کم لطفی می‌کنند و از روی یک پاراگراف چند خطی به کّل اندیشه یک فرد توهین می‌کنند؟
کی ما ایرانیان خواهیم آموخت که برای هیچ موضوع قانون کلی وجود ندارد و گاهی دو مطلب متضاد هم درباره یک موضوع می تواند همزمان کاربردی باشد؟
تا جایی که من توجه و تحقیق کرده ام، اکثر کامنت‌ها در حقیقت ریشه در برداشت خود فرد از آن مطلب دارد تا واقعیت پشت آن که در ذهن نویسنده است. ای کاش ما ایرانیان کمی به جای حاضر جوابی و نقد بی ادبانه و یا به ظاهر مودبانه اما از درون طلبکارانه و خودخواهانه، یاد بگیریم که از خود نویسنده سوال کنیم و هدف او را جویا شویم تا مطمئن شویم که برداشت ما با خود نوشته همخوانی دارد. طرح سوال صحیح قبل از نظر دادن و نقد کردن نشان از پختگی شخصیتی فرد دارد. کسی که سوال میکند هرگز نیاز به حمله ندارد!
مطلب دیگر هم که لازم به یاد آوری و تاکید است راجع به replyهای زیر کامنت‌ها در صفحات عمومی است. کامنت یک فرد هم در فضای عمومی حریم شخصی ایشان است.
سه اختلاف اساسی همواره در فضاهای عمومی بین ایران و اکثر کشورهای دنیا قابل بررسی است.
۱. در همه جای دنیا اکثرا از هر پیشرفتی استقبال می شود، اما در پیج‌های ایرانی با وجود این همه تلاش‌های فردی و جمعی در نهایت تغییرات مثبت به باد تحقیر و ناسزا گرفته می شود. جامعه ما بیشتر نیازمند تشویق از هر پیشرفت ولو کوچک است تا تحقیر و تخریب و آرمان گرایی.
۲. برای هیچ تک موضوع در حوزه انسانی و روابط بین انسانی قانون واحدی وجود ندارد، گاهی بعضی از دوستان مطلبی را با دقت می‌‌خوانند و نظر شخصی خود از زاویه‌ای دیگر را راجع به آن مطلب بیان می کنند، عده‌ای دیگر از این فضای آزاد سؤ استفاده کرده و بدترین و زشت‌ترین حرف‌ها را به ایشان نسبت می‌‌دهند! حال آن که در بسیاری از پیج‌های عمومی دنیا رسم بر این است که هر فرد آزادانه و بدون هیچ ترس و فوبیا از هجوم افراد دیگر نظرات خود را در کامنت‌ها بیان میکند. یکی از بهترین نمونه ها پیج Aunty Acid است. گاهی که سرگذشت های شخصی بیان می شود اگر دقت بفرمایید، اکثر کامنت‌ها هم به بیان تجربیات شخصی افراد متفاوت اختصاص دارد، و replyهای زیر کامنت‌ها هم اکثرا همدردی با فرد را می رسانند و نه فحش و نه قضاوت و نه دستور و نه تحقیر. متأسفانه در میان ما گاهی دیده می‌‌شود که برخی فحش گذاران زیر کامنت فرد نام خود فرد را دوباره تگ می‌کنند که مبادا کامنت گذار متوجه آن توهین نشود! وظیفه دوستان آگاه است که جلوی این گونه افراد بایستند و به آنها تذکر دهند.
از آن جا که شاهرگ ادب و فرهنگ ایرانی روی کمال گرایی و پنهان کاری استوار است، که در پی آن تضاد‌ها و اختلالات گوناگونی را در نظام‌های فردی و جمعی به وجود آورده بسیار مهم و حیاتی است که ما مردم آزادانه درد‌ها و رنج‌ها و غم نامه‌های فردی و خصوصی خود را در یک فضای امن با دیگران به اشتراک بگذاریم تا همدردان خود را پیدا کنیم و بدانیم که تنها نیستیم... تا پس از آن بتوانیم با کمک و حمایت همدیگر مسائل خود را حل کنیم، اما یا به نظر شما در پیج‌های ایرانی این موضوع شدنی است؟ من و شما مسئولیم که جلوی تحقیر شدن دیگران را بگیریم چون ممکن است نفر بعدی خود من و شمای خواننده باشد.
۳. مهم ترین و کلیدی‌ترین موضوع هم این که وقتی فردی کامنت بی جا و یا با مضامین زشت در یک پیج عمومی می گذارد اکثرا افراد آن پیج از آن کامنت می‌گذرند و توجه خود را معطوف کامنت‌های سازنده می‌کنند و یا این که در بسط پست مربوطه با کامنت نو مشارکت می کنند. گاهی هم یکی دو نفر ممکن است که زیر آن کامنت فقط بپرسند که چرا! اما در پیج های ایرانی متأسفانه کامنت‌های منفی و یا تخریبی با بالاترین تعداد reply روبرو می شوند که نشان دهنده روحیه تخریبی پسند خود ما ایرانی هاست که باید روی آن کار کنیم.
گویی ما ایرانیان را آفریده اند برای نصیحت کردن و به رشد و تعالی رساندن دیگران آن هم با الفاظ رکیک، آن هم با شکستن حریم خصوصی در فضای شخصی و یا حریم خصوصی در یک کامنت شخصی در فضای عمومی!
باید از یک جایی شروع کنیم و این فضای باز و آزاد را پاکیزه نگاه داریم. شاید نتوان به آن که نمی‌داند و نمی خواهد بداند خرده گرفت، اما باید به او که می‌داند و سکوت میکند گفت که من و شما در سالم نگاه داشتن این شانس برابر و آزاد مسول هستیم. ما مسول هستیم که نه تنها از حق و حقوق خود دفاع کنیم بلکه حد دیگران را هم به آنها یاد آوری نماییم.
نکته پایانی این که سیستم دموکراسی سیستم برابری در فرصت‌ها است که مسولیت پذیری و مشارکت همگانی می‌‌طلبد، و سیستم دیکتاتوری یعنی این که یکی کامل و بی نقص بگوید و دیگران اجرا کنند، که البته اگر هم فرصتی دست داد حمله کنند و او را از میان بردارند و دیکتاتور بعدی را جایگزین نمایند! هیچ نوشته و پست و کامنت و سیستمی کامل نیست، اما این عکس‌العمل و باز خورد‌های ما مردم است که آن را به سیستم دموکراسی و یا دیکتاتوری مبدل میکند. قانون مندی و قانون گرایی و حرفه‌ای عمل کردن شاه کلید رسیدن به رشد جمعی ما ایرانیان است و آن هم هرگز در فرهنگ ما وجود نداشته و باید آن را از نو بسازیم.
فیس بوک یک فضای آزاد و برابر است، و هر کدام از ما یک صفحه دارد و نمیتواند تحت هیچ شرایطی و به هیچ بهانه‌ای به فردی حمله کند، حالا یا با الفاظ زشت که بیشتر معرف خود فرد است و یا چه با ظاهر مودبانه اما در باطن طلبکارانه! حتی چند بار شخصاً به برخی از دوستان که یک پست را در یک پیج خصوصی مورد تهاجم قرار داده‌اند پیش نهاد کرده‌ام که اگر شما نظر بهتری داری، پس چرا خودت دست به کار نمی‌شوی و در پیج شخصی خودت نمی‌نویسی! گاهی برخی چنین توجیه می‌کنند که من مودبانه نظرم را گفتم، حال باید پرسید که نویسنده بخت برگشته آیا باید پاسخ ۲۰۰ نفر را که هر کدام از آنها ادعا میکند مودبانه انتقاد کرده بدهد؟ کی ما مردم ایران به جای توقع داشتن از یک فرد، یاد خواهیم گرفت که قسمتی از مسئولیت را بر عهده بگیریم و جنبه‌های دیگر مساله را آن هم با مسئولیت پذیری شخصی باز کنیم؟ هیچ فردی و حتی گروهی قادر به بررسی یک مطلب از همه زوایا نخواهد بود.
در دنیای مدرن وقتی که کتابی به نقد گذاشته می شود از خود فرد هم برای دفاع دعوت می شود، حال چگونه بعضی از دوستان کم لطفی می‌کنند و از روی یک پاراگراف چند خطی به کّل اندیشه یک فرد توهین می‌کنند؟
کی ما ایرانیان خواهیم آموخت که برای هیچ موضوع قانون کلی وجود ندارد و گاهی دو مطلب متضاد هم درباره یک موضوع می تواند همزمان کاربردی باشد؟
تا جایی که من توجه و تحقیق کرده ام، اکثر کامنت‌ها در حقیقت ریشه در برداشت خود فرد از آن مطلب دارد تا واقعیت پشت آن که در ذهن نویسنده است. ای کاش ما ایرانیان کمی به جای حاضر جوابی و نقد بی ادبانه و یا به ظاهر مودبانه اما از درون طلبکارانه و خودخواهانه، یاد بگیریم که از خود نویسنده سوال کنیم و هدف او را جویا شویم تا مطمئن شویم که برداشت ما با خود نوشته همخوانی دارد. طرح سوال صحیح قبل از نظر دادن و نقد کردن نشان از پختگی شخصیتی فرد دارد. کسی که سوال میکند هرگز نیاز به حمله ندارد!
مطلب دیگر هم که لازم به یاد آوری و تاکید است راجع به replyهای زیر کامنت‌ها در صفحات عمومی است. کامنت یک فرد هم در فضای عمومی حریم شخصی ایشان است.
سه اختلاف اساسی همواره در فضاهای عمومی بین ایران و اکثر کشورهای دنیا قابل بررسی است.
۱. در همه جای دنیا اکثرا از هر پیشرفتی استقبال می شود، اما در پیج‌های ایرانی با وجود این همه تلاش‌های فردی و جمعی در نهایت تغییرات مثبت به باد تحقیر و ناسزا گرفته می شود. جامعه ما بیشتر نیازمند تشویق از هر پیشرفت ولو کوچک است تا تحقیر و تخریب و آرمان گرایی.
۲. برای هیچ تک موضوع در حوزه انسانی و روابط بین انسانی قانون واحدی وجود ندارد، گاهی بعضی از دوستان مطلبی را با دقت می‌‌خوانند و نظر شخصی خود از زاویه‌ای دیگر را راجع به آن مطلب بیان می کنند، عده‌ای دیگر از این فضای آزاد سؤ استفاده کرده و بدترین و زشت‌ترین حرف‌ها را به ایشان نسبت می‌‌دهند! حال آن که در بسیاری از پیج‌های عمومی دنیا رسم بر این است که هر فرد آزادانه و بدون هیچ ترس و فوبیا از هجوم افراد دیگر نظرات خود را در کامنت‌ها بیان میکند. یکی از بهترین نمونه ها پیج Aunty Acid است. گاهی که سرگذشت های شخصی بیان می شود اگر دقت بفرمایید، اکثر کامنت‌ها هم به بیان تجربیات شخصی افراد متفاوت اختصاص دارد، و replyهای زیر کامنت‌ها هم اکثرا همدردی با فرد را می رسانند و نه فحش و نه قضاوت و نه دستور و نه تحقیر. متأسفانه در میان ما گاهی دیده می‌‌شود که برخی فحش گذاران زیر کامنت فرد نام خود فرد را دوباره تگ می‌کنند که مبادا کامنت گذار متوجه آن توهین نشود! وظیفه دوستان آگاه است که جلوی این گونه افراد بایستند و به آنها تذکر دهند.
از آن جا که شاهرگ ادب و فرهنگ ایرانی روی کمال گرایی و پنهان کاری استوار است، که در پی آن تضاد‌ها و اختلالات گوناگونی را در نظام‌های فردی و جمعی به وجود آورده بسیار مهم و حیاتی است که ما مردم آزادانه درد‌ها و رنج‌ها و غم نامه‌های فردی و خصوصی خود را در یک فضای امن با دیگران به اشتراک بگذاریم تا همدردان خود را پیدا کنیم و بدانیم که تنها نیستیم... تا پس از آن بتوانیم با کمک و حمایت همدیگر مسائل خود را حل کنیم، اما یا به نظر شما در پیج‌های ایرانی این موضوع شدنی است؟ من و شما مسئولیم که جلوی تحقیر شدن دیگران را بگیریم چون ممکن است نفر بعدی خود من و شمای خواننده باشد.
۳. مهم ترین و کلیدی‌ترین موضوع هم این که وقتی فردی کامنت بی جا و یا با مضامین زشت در یک پیج عمومی می گذارد اکثرا افراد آن پیج از آن کامنت می‌گذرند و توجه خود را معطوف کامنت‌های سازنده می‌کنند و یا این که در بسط پست مربوطه با کامنت نو مشارکت می کنند. گاهی هم یکی دو نفر ممکن است که زیر آن کامنت فقط بپرسند که چرا! اما در پیج های ایرانی متأسفانه کامنت‌های منفی و یا تخریبی با بالاترین تعداد reply روبرو می شوند که نشان دهنده روحیه تخریبی پسند خود ما ایرانی هاست که باید روی آن کار کنیم.
گویی ما ایرانیان را آفریده اند برای نصیحت کردن و به رشد و تعالی رساندن دیگران آن هم با الفاظ رکیک، آن هم با شکستن حریم خصوصی در فضای شخصی و یا حریم خصوصی در یک کامنت شخصی در فضای عمومی!
باید از یک جایی شروع کنیم و این فضای باز و آزاد را پاکیزه نگاه داریم. شاید نتوان به آن که نمی‌داند و نمی خواهد بداند خرده گرفت، اما باید به او که می‌داند و سکوت میکند گفت که من و شما در سالم نگاه داشتن این شانس برابر و آزاد مسول هستیم. ما مسول هستیم که نه تنها از حق و حقوق خود دفاع کنیم بلکه حد دیگران را هم به آنها یاد آوری نماییم.
نکته پایانی این که سیستم دموکراسی سیستم برابری در فرصت‌ها است که مسولیت پذیری و مشارکت همگانی می‌‌طلبد، و سیستم دیکتاتوری یعنی این که یکی کامل و بی نقص بگوید و دیگران اجرا کنند، که البته اگر هم فرصتی دست داد حمله کنند و او را از میان بردارند و دیکتاتور بعدی را جایگزین نمایند! هیچ نوشته و پست و کامنت و سیستمی کامل نیست، اما این عکس‌العمل و باز خورد‌های ما مردم است که آن را به سیستم دموکراسی و یا دیکتاتوری مبدل میکند. قانون مندی و قانون گرایی و حرفه‌ای عمل کردن شاه کلید رسیدن به رشد جمعی ما ایرانیان است و آن هم هرگز در فرهنگ ما وجود نداشته و باید آن را از نو بسازیم.
با سپاس، پروانه راودگر
No comments:
Post a Comment